صاحب سند : آموزشی و تحصیلات تکمیلی

مرجع تصویب کننده : وزارت علوم،تحقیقات و فناوری

مخاطب : دانشجوی دکتری-دانشجوی ارشد-دانشجوی کارشناسی-مدیر گروه-معاون آموزشی-هیأت علمی

زمان تصویب - زمان ابلاغ : 1399/01/10 - 1399/01/10

بازه اثرگذاری : 1399/01/05 -- 1401/12/29

سند مرتبط قبلی: ندارد

سند مرتبط بعدی: ندارد

اطلاعات سند
تعداد بازدید
0
تعداد دریافت
0


موارد مستلزم تصمیم گیری و اقدام در حوزه آموزش دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالي در نیمسال دوم 1399-1398

این سند توسط نامه شماره 2/863 در تاریخ 1399/01/11 معاون آموزشی وزارت عتف، به تمام دانشگاهها و موسسات آموزش عالی کشور ابلاغ شد و هدف از آن ایجاد هماهنگی بیشتر بین دانشگاهها در جهت تداوم فرآیندهای آموزشی در زمان همه گیری بیماری کووید 19 و بطور خاص در نیمسال دوم 99-98 بود. 

نامه تداوم سیاستهای تسهیلگر در دو نیمسال اول و دوم ۱۴۰۰-۱۳۹۹


  • ابلاغیه 20 بندی معاون آموزشی وزارت عتف برای دوران شیوع بیماری کووید 19
    • رهنمودهای مورد تأکید برای تداوم و اتمام نیمسال دوم تحصیلي 1399-1398
      • مقدمه

          با شیوع ویروس کرونا در جهان و بیماری کووید 19، به دلیل سرعت بالای شیوع و انتقال آن با گذشت زمان کوتاهی، کشورها سیاست های تعطیلی تمام مقاطع تحصیلی و موسسات آموزشی را در اولویت برنامه های مبارزه با شیوع بیماری قرار دادند. بنابر آمار اقتباس شده از وبگاه یونسکو در 9 فروردین ماه 1399، 165 کشور تعطیلی سراسری موسسات آموزشی را داشته اند و آموزش بیش از 1/5 میلیارد نفر را که 87/1 % کل ثبت نام کنندگان جهانی برای تحصیل در همه مقاطع آموزشی را شامل می شود، تحت تاثیر قرار داده است.

          در ایران نیز بر اساس سیاست ستاد ملی مبارزه با کرونا، از دوم اسفند ماه 1398 تا 15 فروردین ماه 1399 تعطیلی سراسری همه آموزش های حضوری اعلام گردید. در معاونت آموزشی وزارت عتف، برای به حداقل رساندن آسیب های ناشی از تعطیلی آموزش حضوری، سیاست های عملیاتی اتخاذ و اقداماتی در این راستا صورت گرفت، که در گزارش جایگزینی آموزش الکترونیکی به جای آموزش حضوری در دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی وابسته به وزارت عتف مورخ 26 اسفند 98 مشروح آن آورده شده است. 

          در مستند حاضر، نکات، پیشنهادات و شیوه هایی در زمینه کاستن از آسیبهای ناشی از تعطیلی آموزش حضوری در دانشگاهها ارایه شده است. برخی از اصول و قواعد کلیدی که باید در ادامه فعالیتهای آموزشی در نیمسال جاری در نظر گرفته شوند به شرح زیر است:

          1. هرگونه سیاست کلان در مورد تعیین زمان و ادامه تعطیلی یا آغاز آموزش حضوری در موسسات آموزشی و دانشگاه ها با ستاد ملّی مبارزه با کرونا است و دانشگاهها و موسسالت آموزش عالی وابسته به وزارت علوم تابع آن سیاست خواهند بود. در هرصورت، نیمسال دوم تحصیلی  1398-1399 جزو دوره تحصفیلی فعال دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی کشور محسوب میشود و به دلیل لزوم تسلسل ورود دانشجویان جدید در مهرماه  1399 و نیز لزوم دانش آموختگی برخی دانشجویان شاغل به تحصیل در آخرین نیمسال تحصیلی خود (در نیمسال جاری)، الزام اتمام نیمسال دوم  1398-1399ا مر محرز و قطعی است.
          2. با توجه به تنوع زیرنظام های آموزشی و سطوح مختلف موسسات آموزشی و دانشگاه ها از نظر زیرساخت های فناوری اطلاعات، سابقه در آموزش و آموزش های غیرحضوری، حضور اعضا هیئت علمی مجرب و آماده برای ورود در عرصه های نوین آموزش های غیرحضوری، موقعیت مکانی دانشگاه از نظر همه گیری بیماری، تعداد و تنوع جمعیت دانشجویی، امکانات خوابگاهی و رفاهی، ارائه راه حلی واحد برای همه موسسات آموزشی و دانشگاه ها ناممکن و غیرضروری است. از این رو دانشگاهها و موسسات آموزش عالی میتوانند در چارچوب سیاست کلان ملی، راهکارهای خود برای حل مشکل و برون رفت از بحران در چارچوب "مقررات آموزشی و با توجه به مطالب و راه کارهای ارائه شده در این سند" را طراحی و اجرا نمایند. هدف اصلی، به حداقل رساندن مشکلات فعلی و آتی و آسیب های ناشی از تعطیلی آموزش حضوری در نیمسال جاری است. 
          3. بررسی های انجام شده نشان می دهد که در دانشگاه های پیشرو دنیا، آموزش الکترونیکی محوریت اصلی برنامه های آموزش غیر حضوری را داشته است. با توجه به زیرساختهای مناسب و دانش فنی موجود در زمینه آموزش الکترونیکی در بسیاری از دانشگاهها و موسسات آموزش عالی کشور، این شیوه جایگزین آموزش باید رویه غالب دانشگاهها در نصمیم گیری برای تداوم و اتمام نیمسال جاری باشد. 
          4. در صورت برخورد فعال وزارت علوم و دانشگاهها و موسسات آموزش عالی، تهدید کووید 19 می تواند به فرصتی بی نظیر برای تحول در آموزش کشور و تقویت زیرساخت ها برای ارائه آموزش های متنوع غیرحضوری و بالابردن سطح تاب آوری نظام آموزش عالی کشور در مواجهه با شرایط مشابه احتمالی در آینده شود. 
          ثبت نظر
      • توضیحات اولیه

          نظر به احتمال تداوم وضعیت فوق العاده ناشى از همه گیریِ ویروس کرونا در کشور، با اعتنا و تأکید بر اصول چهارگانه بالا، موارد زیر با هدف تسهیل تداوم فرآیند آموزش در عین حفظ کیفیت آموزشی، مورد نظر است. به منظور کمک به تحقق این هدف، لازم است تا انعطاف مورد نیاز در مقررات تحصیلی که برای شرایط  متعارف وضع شده است در نظر گرفته شوند. این موارد به شکل استثنایی و ویژه نیمسال دوم  1398-1399 میباشد و تسری آن به نیمسالهای بعدی مطلقاً مجاز نیست. ملاحظه موارد قابل انعطافی که در اینجا ارایه شده است کمک خواهد کرد تا دانشجویان دوره های مختلف تحصیلی با فراغ بال بیشتری قادر باشند تا خود را با شرایط جدید تحصیل وفق دهند و پیشرفت تحصیلی آنان بر اساس میزان کوشش و ممارست شخصی آنها، مشابه وضعیت شرایط  پیش از بحران قرار بگیرد. بر اساس این رهنمودها انتظار میرود که آموزش در نیمسال دوم 1398-1399 در همه دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی کشور با حفظ چارچوبهای کلی و کیفیت مورد انتظار و با توجه به موارد زیر ادامه یابد و به پایان برسد.

          ثبت نظر
      • بند 1: اتّکای حداکثری بر آموزشهای الکترونیکی

          دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی مبنای به پایان بردن نیمسال جاری را اتّکای حداکثری بر آموزشهای الکترونیکی قرار دهند. آموزش الکترونیکی در نیمسال دوم 1398-1399 برای همه دروس شامل کلیه دروس عمومی و اختصاصى و در همه مقاطع تحصیلی بدون محدودیت و با مدیریت دانشگاه مجاز است. 

          ثبت نظر
      • بند 2: شیوه برگزاری کلاسها

          به منظور ارایه سرفصلها، برگزارى همه جلسات دروس نظری، به صورت غیرحضوری (با اولویت آموزش به شیوه الکترونیکی) مجاز است. با تشخیص معاون آموزشی و تحصیلات تکمیلی دانشگاه، ترکیبى از جلسات حضورى و غیرحضوری نیز مجاز است و در صورت ضرورت، برگزاری کلاسها به صورت «فشرده» به شرط حفظ 16 جلسه کلاس برگزار شده، در شورای آموزش هر دانشگاه قابل بررسی و تصویب است.

          ثبت نظر
      • بند 3: امکان انتقال کلاسها به نیمسال بعد

          در مواردى که به هر دلیل برگزاری جلسات و اتمام یک یا چند درس در نیمسال جارى امکانپذیر نباشد، برگزارى کلاسها، تا تکمیل طرح درس به تشخیص استاد درس و تأیید گروه آموزشی، اضافه بر سقف واحدهاى هر ترم به نیمسال بعدى قابل انتقال است؛ ضمن اینکه دانشگاهها باید ملاحظه مشکلاتی که در این صورت در تنظیمات نیمسال بعد ایجاد خواهد شد را در نظر داشته باشند.

          ثبت نظر
      • بند 4: حذف درس یا نیمسال (بدون احتساب در سنوات)

          حذف یک یا چند درس، بی توجه به لزوم رعایت حداقل واحدهای انتخابی در هر نیمسال، و یا حذف کامل واحدهای درسی نیمسال در صورت تقاضای دانشجو مجاز است و نیمسال حذف شده جزو سنوات تحصیل دانشجو محسوب نمی شود.

          ثبت نظر
      • بند 5: انبساط زمانی نیمسال جاری

          به دلیل محدودیت های متصور در پوشش کامل امکانات آموزشی و دانشجویی و فرهنگی همه دانشگاه ها در صورت انبساط زمانی نیمسال جاری تا  فصل تابستان، و نیز ضرورت برگزاری بازه تابستانی مستقل از نیمسال جاری، دانشگاه ها باید زمانبندی نیمسال جاری را با لحاظ دروس عملی و کارورزی به نحوی مدیریت کنند که اولا بازه  تابستانی آموزش به ویژه برای دانشجویانی که با احتساب آن بازه فارغ التحصیل می شوند لطمه نبینند و ثانیا با تداخل برنامه نیمسال با بازه تابستان، کیفیت آموزش دانشجویان در دروس نیسمال جاری با آسیب یا  اختلال مواجه نشوند.

          ثبت نظر
      • بند 6: لزوم مدیریت انبساط زمانی

          انبساط زمانی نیمسال جاری باید با لحاظ عوامل اثرگذاری چون آزمون های سراسری و تحصیلات تکمیلی و مشکلات پدید آمده در نتیجه گرمای هوا مدیریت شود.

          ثبت نظر
      • بند 7: امکان برگزاری دروس در تابستان

          برگزاری بازه تابستانی، برای ارایه دروس کارگاهی و آزمایشگاهی، دروس ناتمام و یا دروس حذف شده نیمسال جاری مجاز است.

          ثبت نظر
      • بند 8: افزایش یک نیمسال به سقف سنوات دانشجو

          در صورت لزوم و با تشخیص معاونت آموزشی و تحصیلات تکمیلی، افزایش یک نیمسال به سقف سنوات دانشجویانی که به دلیل حذف واحدهای درسی یا عدم امکان برخورداری از کلاس های حضوری یا غیر حضوری و برگزار نشدن جلسه دفاع از پایان نامه و رساله با کمبود سنوات مجاز مواجه شده اند، مجاز است

          ثبت نظر
      • بند 9: تعداد غیبت مجاز دانشجو

          در مورد تعداد غیبت مجاز دانشجو در کلاس های دروس الکترونیکی برخط یا کلاس های حضوری در شورای آموزشی دانشگاه تصمیم گیری شود تا غیبت بیش از حد مجاز کنونی  در مقررات تحصیلی،  برای جلسات حضوری یا الکترونیکی /غیر حضوری، موجب حذف درس و جلوگیری از شرکت دانشجو در جلسه امتحان پایان دوره نشود. 

          ثبت نظر
      • بند 10: دو برابر شدن تعداد دروس معرفی به استاد

          در صورتی که محدودیت های زمانی و مکانی حاکم بر نیمسال جاری فراغت از تحصیل دانشجویانی را با تاخیر مواجه سازد، به جبران فرصت از دست رفته امکان برخورداری از دروس معرفی به استاد تا دوبرابر قابل افزایش است.

          ثبت نظر
      • بند 11: تعویق بازه زمانی پایان نیمسال

          تعویق زمان یا بازه زمانی پایان نیمسال جاری تحصیلی، حسب مقتضیات و امکانات، به تشخیص دانشگاه یا موسسه آموزش عالی امکان پذیر است.

          ثبت نظر
      • بند 12: امکان میهمانی در دانشگاههای محل زندگی

          با توجه به عدم امکان جابجایی تعدادی از دانشجویان برای استفاده از امکانات آموزش حضوری یا غیر حضوری دانشگاه مبدا، این عده از دانشجویان با اطلاع و موافقت دانشگاه یا موسسه آموزش عالی مبدا می توانند از امکانات آموزشی دانشگاه های محل زندگی یا استقرار خود به عنوان دانشجوی مهمان آزاد استفاده کنند. در همین ارتباط از تمامی دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی مقصد و مبداء انتظار می رود که در صورت امکان، به تشخیص معاون آموزشی دانشگاه، همکاری و مساعدت لازم را با این عده از دانشجویان معمول دارند.

          ثبت نظر
      • بند 13: معافیت جریمه های دانشجویی

          به دلیل بروز مشکلات مالی در اقتصاد خانواده ها، در نیمسال جاری، موارد مشمول جریمه دانشجویانی که در شرایط متعارف تحصیل از مقررات آموزشی تخطی کرده اند، با مجوز هیئت امنا معاف در نظر گرفته شود.

          ثبت نظر
      • بند 14: امکان ثبت با تأخیر نمرات و سقف و کف واحدهای نیمسال بعد

          امکان ثبت و ورود نمره دانشجویان در دروس نیمسال جاری در بازه تابستان و در نیمسال آتی (اول 1400-1399) با موفقیت معاونت آموزشی و تحصیلات تکمیلی امکان پذیر است. موضوع سقف و کف واحدهای مجاز دانشجو برای انتخاب پس از این نیمسال بر اساس معدل  نیمسال جاری به نحوی مدیریت شود که دانشجو با کمترین آسیب مواجه شود. 

          ثبت نظر
      • بند 15: حذف بدون احتساب در سنوات نیمسال

          اگر به تشخیص دانشگاه شرکت دانشجویان در یک یا چند درس در کلاس های الکترونیکی مقدور نباشد، روند تحصیل دانشجو به نحوی هدایت شود که نیمسال تحصیلی وی بدون احتساب در سنوات و به در خواست دانشجو حذف شود.

          ثبت نظر
      • بند 16: حضور اعضای هیئت علمی

          موضوع حضور فیزیکی یا الکترونیکی (برخط-برون خط) اعضای هیئت علمی در کلاس های درس به روش مورد وثوق هر دانشگاه به نحوی مدیریت شود که کیفیت آموزش لطمه نبیند و سرفصل های برنامه درسی پوشش داده شود.

          ثبت نظر
      • بند 17: برگزاری دروس عملی

          با تشخیص معاون آموزشی، جلسات دروس عملی می تواند به صورت فشرده برگزار شود. همچنین برای دروس عملی، دانشگاه می تواند با اختیار خود کلاس ها را در تابستان یا نیمسال 1400-1399 برگزار کند و نمره به نیمسال جاری انتقال یابد و ثبت شود.

          ثبت نظر
      • بند 18: در صورت استمرار وضعیت ویژه

          در صورت استمرار وضعیت ویژه در کشور یا برخی مناطق، کلیه کلاس ها به روش الکترونیکی /غیر حضوری برگزار و امتحان پایانی به شکل حضوری انجام شود .در این صورت، دانشجو می تواند با نظر موافق دانشگاه مبداء، مشروط به موافقت دانشگاه محل زندگی خود یا دانشگاه مقصد، به شکل حضوری امتحان خود را در دانشگاه مقصد بدهد و نمره برای ثبت در کارنامه توسط دانشگاه مقصد به دانشگاه مبداء ارسال شود.

          ثبت نظر
      • بند 19: میهمانی دانشجویان به دانشگاه های محل زندگی

          مهمانی دانشجویان به دانشگاه های محل زندگی خانواده آنان، به جز درخواست مهمانی به دانشگاه های مستقر در شهر تهران و در بازه زمانی که دانشگاهها تعیین خواهند کرد و اطلاع رسانی می کنند مجاز است. در صورت تایید درخواست دانشجو توسط دانشگاه مبداء، دانشگاه مقصد در حد مقدورات با درخواست ها موافقت کند.

          ثبت نظر
      • بند 20: برگزاری جلسات دفاع از پایان نامه یا رساله

          همان طور که در نامه 349657 تاریخ 24 اسفند ماه 1398 تاکید شده بود، آن دسته از دانشجویان تحصیلات تکمیلی که بیش از بروز وضعیت فعلی، به تایید استاد راهنما آمادگی دفاع داشته اند، اما به دلیل محدودیت های ناشی از شیوع بیماری، جلسه دفاع آنها برگزار نشده است، با عنایت به اهمیت و حساسیت تاریخ دانش آموختگی باید در اسرع وقت، به روش ((الکترونیکی))، ((حضوری)) یا ((نیمه حضوری)) با مراعات همه شروط و ضوابط برگزاری جلسه دفاع، تحت نظارت معاونت آموزشی و تحصیلات تکمیلی دانشگاه اقدام شود.

          ثبت نظر

ثبت نظر
"اگر پیشنهاد یا ملاحظه خاصی برای بهبود یا اصلاح این ماده یا تبصره در ویرایشهای بعدی دارید در این بخش ذکر فرمایید."
     
سوالات متداول این سند